Chiết xuất là một quy trình trong lĩnh vực sinh học. Tuy nhiên để có thể hiểu sâu hơn về chiết xuất là gì? Bạn có thể tham khảo bài viết sau.
Chiết xuất là gì? Một câu hỏi tưởng chừng như đơn giản nhưng hiếm ai có thể hiểu rõ được bản chất của nó. Sau đây đội ngũ OTV Hitech sẽ cùng các bạn đi tìm hiểu về khái niệm này cũng như mọi thông tin cơ bản về nó.
Mục lục
Theo bạn chiết xuất và chiết suất có giống nhau hay không?
Nhiều người cho rằng chiết suất và chiết xuất là hai khái niệm giống nhau mỗi khi mà chúng ta nói đến. Nhưng thật ra đây lại là hai nội dung và khái niệm hoàn toàn trái ngược. Vậy chúng khác nhau ở đâu, như thế nào? Chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu rõ hơn nhé!
– Chiết xuất là gì? Đây là việc chiết hay tách một thành phần, bộ phận nào đó ra khỏi sản phẩm gốc ban đầu. Nó thường được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực như sinh học, hoá học,…
– Chiết suất lại là một đại lượng vật lí làm nên khúc xạ ánh sáng. Bên cạnh đó, nó còn có thể đo bằng tỷ số giữa tốc độ ánh sáng trong chân không và vật liệu.
Nói đến đây thì chắc hẳn chúng ta cũng đã nhận ra được điểm khác biệt cơ bản ở trong hai khái niệm này. Một bên là thiên về sinh học, hoá học, còn bên kia lại liên quan đến vật lí.
Chiết xuất là gì?
Chiết xuất là gì? Nó có thể hiểu đơn giản là lấy một thứ gì đó ra từ nguyên liệu gốc, ban đầu. Cũng tương tự như trong cà phê thì” chiết xuất” chính là quá trình tách hợp chất ra khỏi cà phê bằng cách sử dụng nước để hoà tan. Hơn nữa, chiết xuất còn được bán dưới dạng rượu, cô đọc và kể cả dạng tinh bôt.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất
Dưới đây là một số các yếu tố làm ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất. Nội dung dưới đây sẽ giúp cho các bạn hiểu rõ hơn về phương pháp này cũng như cách thức chiết xuất hiện nay.
Yếu tố thuộc về thành phần, cấu tạo của dược liệu
- Màng tế bào: Tuỳ vào các dược liệu khác nhau mà chúng ta có thể phân chia màng tế bào khác nhau, vì vậy mà các cách chiết xuất cũng khác nhau.
- Một số tạp chất khác ở trong dược liệu: Chúng ta cần phải lưu ý đến các tạp chất trong dược liệu, đây là những chất mà cây đã thải ra, nó có thể sẽ gây cản trở lớn đến quá trình chiết xuất.
- Đặc biệt đối với những dược liệu có chứa nhiều các chất dầu mỡ, sáp,…. thì rất khó để hoà tan trong nước. Chính vì vậy mà trước khi chiết xuất bằng nước, chúng ta cần phải loại bỏ những tạp chất này ra khỏi dược liệu để có thể thực hiện phương pháp dễ dàng, tốn ít thời gian.
Những yếu tố về kỹ thuật
Nhiệt độ cũng là một yếu tố mà chúng ta nên chú tâm và xem xét thường xuyên, nếu như nhiệt độ tăng cao thì quá trình khuếch tán sẽ diễn ra nhanh hơn. Chính nhờ vậy mà dung môi cũng tăng, khả năng chiết xuất cũng nhanh hơn.
Hơn nữa, nếu như bạn muốn rút ngắn thời gian thực hiện phương pháp và tăng tốc độ chiết xuất. Chúng ta có thể khuấy trộn, tùy theo từng đặc tính của dược liệu mà chúng ta sẽ có cách thức khuấy khác nhau: Dược liệu mềm thì khuấy nhẹ, tránh vung mạnh tay; còn dược liệu mạnh thì nên khuấy nhanh và mạnh hơn,…
Những yếu tố thuộc về dung môi
Chúng ta cần phải xác định độ phân cực, độ nhớt và sự căng của bề mặt,..là những yếu tố thuộc về dung môi và biết cách để điều chỉnh nó.
– Độ phân cực: Dung môi bao gồm các dung môi yếu, mạnh và vừa, vì vậy chúng ta cần phải xác định rõ nhóm dung môi để không gây ảnh hưởng đến quá trình hoà tan các chất.
–Độ nhớt của bề mặt: đối với những bề mặt có độ nhớt lớn, dung môi rất dễ thẩm thấu vì vậy chúng ta cần phải biết điều chỉnh lượng cụ thể để thực hiện phương pháp hiệu quả.
Các công nghệ chiết xuất hiện nay
Hiện nay phương pháp chiết xuất cũng được ứng dụng khá nhiều trong việc sản xuất mỹ phẩm, cà phê,…Sau đây chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu về các công nghệ chiết xuất hiện nay nhé.
Phương pháp ngâm chiết:
Đây là một trong những phương pháp phổ biến và có từ rất lâu. Nó rất dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí và rất an toàn. Tuy nhiên đây chỉ là một phương pháp thủ công nên sẽ tốn khá nhiều thời gian để có thể chiết xuất được hết số lượng các chất trong dược liệu trong khoảng thời gian ngắn.
Chiết xuất saponin
Là cách chiết xuất hiện đại sử dụng nhiều trong thời gian này. Nó nhằm tiết kiệm thời gian và công sức cho người làm. Tuỳ vào tính chất, cấu tạo cũng như đặc tính của chất mà chúng ta có thể lựa chọn các phương pháp chiết xuất phổ biến sau:
- Chiết xuất saponin bằng dung môi.
- Chiết xuất saponin bằng phương pháp tách tủa trong môi trường axit.
- Chiết xuất saponin bằng sóng siêu âm.
Một số chiết xuất từ thiên nhiên thường gặp
Ngày nay, việc làm đẹp của chị em phụ nữ là điều vô cùng phổ biến và rất quan trọng, chính vì vậy mà việc lựa chọn những sản phẩm phù hợp và an toàn là điều rất khó. Bởi trên thị trường ngày nay có vô vàn các loại mỹ phẩm khác nhau trong đó có sản phẩm thực vật được khai thác trong phương pháp chiết xuất.
Những chiết xuất từ thiên nhiên luôn là sự lựa chọn hàng đầu, bởi nó rất an toàn và mang lại cảm giác thoải mái mỗi khi dùng. Bên cạnh đó, chị em cũng sẽ không phải lo lắng về các mỹ phẩm này có nhiều thành phần hoá học khác nhau và có gây kích ứng cho da hay không.
Một số chiết xuất từ thiên nhiên phổ biến và được ứng dụng trong mỹ phẩm như là: Chiết xuất cam thảo, chiết xuất trà xanh, chiết xuất bưởi, chiết xuất cam,…
Tổng kết
Vậy là chúng ta đã cùng với OTV Hitech đi tìm hiểu khái quát và rõ hơn về chiết xuất là gì? Một khái niệm tưởng chừng rất quen thuộc nhưng hiếm ai có thể hiểu rõ. Mong rằng với những chia sẻ trên, chúng ta sẽ có một cái nhìn mới cũng như các thông tin cơ bản về phương pháp này. Hãy luôn theo dõi trang thông tin của OTV Hitech để biết thêm nhiều điều thú vị nhé !Howcj bạn cũng có thể liên hệ tại đây để biết rõ hơn về nhiều điều mới.